Weet je waarom we spreken van de Noord’zee’ en niet ‘oceaan’? De Noordzee maakt geen deel uit van de Atlantische Oceaan omdat ze nog gelegen is op het Europese continent. Hier bestaat de ondergrond uit continentale lithosfeer. De Noordzee ligt op het deel dat onder water is gelopen, het continentaal plat genaamd.

 

We lopen nog wat verder in zuidwestelijke richting door het Kanaal tot we bij een diepte van ongeveer 300 m aankomen. De continentale plaat gaat hier over in de oceanische plaat of lithosfeer. De waterdiepte neemt op deze continentale helling (plaatrand) gestaag toe tot 3 à 4 km. In de Atlantische Oceaan zijn de plaatranden eerder passief omdat ze niet op een breuklijn tussen twee tektonische platen liggen. De kans op een aardbeving is hier dus vrij gering.

 

We dienen deze helling toch met de nodige voorzichtigheid af te dalen. Het landschap is hier veel ruiger, en bedekt met gevaarlijke, dikke sedimentwiggen afkomstig van het continent. Regelmatig glijden deze sedimentpakketten van de continentale helling af omdat ze te dik gestapeld liggen op een steile helling. Zo’n 8.000 jaar geleden gebeurde dit voor de kust van Noorwegen met als gevolg dat deze zogenaamde Storegga-afglijding de geschiedenis in ging als een afglijding die voor een uitzonderlijke tsunami in de Noordzee zorgde.

 

Pas ook op voor modderstromen, en razende onderwaterrivieren die diepe canyons hebben uitgeschuurd! Deze kloven kunnen soms meer sediment verplaatsen dan een lawine. De continentale hellingen zijn daarom een van de meest dynamische locaties in de zeebodem. Ze vormen immers het doorgeefluik van sediment, watermassa’s en verder heel wat levensnoodzakelijke voedingsstoffen tussen de ondiepe zeeën van het continentaal plat en de diepe oceaan. Deze voedingsstoffen fungeren daar als nieuwe brandstof voor de groei van het diepzee ecosysteem.