Zo eenzaam
De ideale partner vinden in de diepzee is een hele opgave, hij leeft niet zomaar om de hoek. Sommige diepzeewezens mogen tevreden zijn als ze tijdens hun leven één soortgenoot van het andere geslacht ontmoeten. Zodra het zover is, wat doen ze dan? Voorzichtig knipperen met een lichtje onder hun ogen of zichzelf als een kerstboom laten oplichten? Voortplanting in de diepzee is een tikkeltje bizar en zelfs ietwat luguber als je naar het verhaal van de hengelvis luistert.
Het eerste afspraakje van de kleine mannetjes-hengelvis is meteen zijn laatste. Zijn enige doel in het leven is om een levenspartner te vinden en één te worden, letterlijk één. Hij zuigt zich vast in haar huid en ze vergroeien samen tot alleen zijn geslachtsdelen overblijven. Het mannetje sterft niet, maar leeft als een parasiet die het vrouwtje af en toe van sperma voorziet. Deze diepzeebewoners zijn zeker dat ze voor eeuwig samenblijven.
Pijlinktvissen uit de diepzee bezitten enkele interessante technieken om hun kansen op nakomelingen te vergroten. Spermapakketjes van de Moroteuthis ingens hoeven niet rechtstreeks te worden ingebracht, ze kunnen door de huid van een vrouwtje dringen en zich daar nestelen. Deze spermatoforen zijn best bestand tegen extreme omstandigheden. Een Aziatische man werd ooit naar het ziekenhuis gebracht na het eten van zulke pijlinktvis. Een spermapakketje had zich in zijn keel genesteld. Het mannetje van de Octopoteuthis deletron maakt geen onderscheid tussen mannetjes en vrouwtjes. Iedere soortgenoot die hij tegenkomt wordt pijlsnel bevrucht. Bij de soort Taningia danae gaat het er heviger aan toe. De mannetjes snijden met hun bek of met hun haken in de nek van het vrouwtje en zetten daar hun sperma af. Ze sterven zelf kort na deze daad.
Deze octopus (Graneledone boreopacifica) broedt gedurende maar liefst 4,5 jaar op de rand van een diepzeeklif (1.400 meter diepte). Omdat de eitjes zich zo lang hebben kunnen ontwikkelen, maken de jonge octopussen meer kans om te overleven. © 2009 MBARI